Mùa đông ở miền Bắc Việt Nam không chỉ mang đến cái lạnh tê tái mà còn mở ra vô vàn phong cảnh thiên nhiên đầy mê hoặc. Du lịch miền Bắc vào mùa đông, bên cạnh việc được chiêm ngưỡng bức tranh những rừng cây, thung lũng, đồi hoa đắm chìm trong sương giá, bạn còn có cơ hội trải nghiệm nhiều nét văn hóa và lễ hội đặc sắc của người dân bản địa bên ánh lửa bập bùng.
1. Vẻ đẹp mùa đông miền Bắc
Mùa đông miền Bắc thường bắt đầu từ cuối tháng 11 và kéo dài đến khoảng đầu tháng 2 năm sau. Khí hậu vào thời điểm này tương đối giá rét, ấm hơn ở vùng đồng bằng Bắc Bộ và lạnh dần về phía vùng cao ở Đông Tây Bắc, có nơi nhiệt độ có thể xuống dưới 0°C, thậm chí xuất hiện tuyết rơi như ở Sapa, Mẫu Sơn hay Phia Oắc, mang đến khung cảnh hiếm có trong vùng nhiệt đới. Cái lạnh tê tái hòa quyện với những lớp sương mù dày đặc tạo nên bức tranh mùa đông mờ ảo, vừa trầm mặc vừa quyến rũ.
Mùa đông miền Bắc có nhiều sương và mây mù (Ảnh: sưu tầm)
Vào những ngày đông, cảnh sắc miền Bắc trở nên huyền bí và hấp dẫn hơn bao giờ hết. Những ngọn núi cao sừng sững và rừng thông xanh ngát ẩn hiện trong làn sương mờ, gợi cảm giác như lạc vào thế giới thần tiên. Các thung lũng hoa cải trắng, hoa cải vàng, cánh đồng hoa tam giác mạch như nét chấm phá nhẹ nhàng nhưng không kém phần lộng lẫy. Khi những bông hoa nở rộ giữa tiết trời đông lạnh giá, chúng như nhiều ngọn đèn nhỏ thắp sáng cả một vùng đất, hút hồn biết bao du khách ghé thăm.
Rực rỡ mùa hoa cải vàng (Ảnh: sưu tầm)
Có nhiều lý do khiến mùa đông trở thành thời điểm lý tưởng để khám phá miền Bắc Việt Nam. Cái lạnh se sắt mang đến một trải nghiệm thời tiết hoàn toàn khác biệt so với những vùng còn lại của đất nước. Ngoài ra, mùa đông cũng là thời điểm mà các lễ hội truyền thống diễn ra sôi động tại nhiều địa phương. Và, còn gì tuyệt vời hơn khi trong tiết trời lạnh giá, con người ta được quây quần, thưởng thức những món ăn đặc trưng nóng hổi. Từ những nồi lẩu sôi sùng sục, những xiên đồ nướng thơm phức cho đến những bát cháo ấm bụng, những chén rượu ấm lòng, tất cả đều mang đến cảm giác ấm áp và gần gũi, xua tan đi cái lạnh của mùa đông.
Quây quần bên ánh lửa bập bùng và thưởng thức những món ăn nóng hổi là trải nghiệm không thể bỏ qua khi du lịch miền Bắc mùa đông (Ảnh: sưu tầm)
Vẻ đẹp mùa đông miền Bắc không chỉ nằm ở cảnh sắc thiên nhiên lãng mạn mà còn ở những cảm xúc và trải nghiệm mang lại. Đây là mùa của sự tĩnh lặng, của những khoảnh khắc lắng đọng và của những kỷ niệm đẹp khó quên.
2. Các địa điểm du lịch miền Bắc mùa đông hấp dẫn nhất
2.1. Sapa, Lào Cai
Sapa, thị trấn nhỏ nằm ẩn mình giữa núi rừng Tây Bắc, thuộc tỉnh Lào Cai, là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất của du lịch mùa đông ở miền Bắc. Khi cái lạnh tràn về, nhiệt độ ở Sapa có thể xuống rất thấp, thậm chí dưới 0 độ C, có khi sẽ xuất hiện băng tuyết. Khí hậu lạnh giá nhưng trong lành, sương mù dày đặc bao phủ các ngọn núi huyền ảo như trong truyện cổ tích.
Săn mây và check-in trên đỉnh Fansipan (Ảnh: sưu tầm)
Một trong những điểm thu hút du khách nhất khi đến Sapa vào mùa đông chính là cơ hội được “săn” tuyết rơi, đặc biệt là trên đỉnh Fansipan. Được mệnh danh là “nóc nhà Đông Dương”, ở độ cao 3.143m, khi cái rét ùa về, đỉnh Fansipan đôi khi sẽ được phủ lên lớp tuyết trắng tinh khôi, vô cùng lộng lẫy, tráng lệ. Từ trên đỉnh núi, bạn có thể ngắm nhìn biển mây trắng xóa bao phủ khắp núi non và thung lũng bên dưới. Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé thăm bản Cát Cát – làng của người H’Mông, hay nhà thờ Đá Sapa ẩn hiện trong lớp sương mù dày đặc, là những nơi tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, lễ hội đặc sắc của người dân địa phương trong suốt mùa đông.
Bản Cát Cát của người H’Mông (Ảnh: sưu tầm)
2.2. Mộc Châu, Sơn La
Khi cái lạnh bắt đầu len lỏi qua từng ngọn đồi và cánh rừng, Mộc Châu khoác lên mình một vẻ đẹp quyến rũ, làm say đắm lòng người. Khí hậu Mộc Châu vào thời điểm này rất lạnh, với nhiệt độ có thể xuống dưới 10 độ C, đặc biệt là vào ban đêm. Buổi sáng, Mộc Châu thường chìm trong lớp sương mù dày đặc, là thời điểm lý tưởng để bạn tận hưởng không khí trong lành và cảm nhận sự bình yên của vùng cao nguyên.
Mộc Châu nổi tiếng với mùa hoa cải trắng (Ảnh: sưu tầm)
Vào mùa đông, Mộc Châu đẹp lãng mạn với sắc trắng tinh khôi của hoa cải và hoa mận. Những cánh đồng hoa cải trải dài bát ngát, trắng muốt, xen lẫn là những thung lũng hoa mận nở rộ, tạo nên cảnh sắc vô cùng nên thơ. Các đồi chè xanh mướt, uốn lượn theo triền đồi, phác họa những đường nét mềm mại giữa thiên nhiên Mộc Châu cũng là điểm nhấn không thể bỏ qua trong mùa đông. Mộc Châu còn có phố đi bộ lưu giữ nhiều nét văn hóa các dân tộc thiểu số, là nơi du khách có thể ngồi bên nhau sưởi ấm bên ánh lửa bập bùng, ăn kem và ngắm tuyết nhân tạo rơi. Ngoài ra, khi đông về, Rừng Thông Bản Áng chìm trong làn sương cũng là điểm đến thu hút khách du lịch bởi vẻ tĩnh lặng và huyền bí, một nơi tuyệt vời để cắm trại, tận hưởng những đêm đông se lạnh giữa thiên nhiên.
Đồi chè Mộc Châu xanh mướt mắt (Ảnh: sưu tầm)
2.3. Tà Xùa, Sơn La
Đông về bao phủ lên Tà Xùa tiết trời lạnh giá đặc trưng của vùng núi cao miền Bắc. Nhiệt độ tại đây có thể xuống thấp, đôi khi chạm mức 5-10°C, là thời điểm lý tưởng để bạn trải nghiệm cái lạnh se sắt và không khí trong lành, khác biệt hoàn toàn so với các thành phố lớn. Tà Xùa nổi tiếng với những dãy núi trùng điệp và khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ. Đặc biệt, vào mùa đông, nơi đây trở nên huyền ảo hơn bao giờ hết, với những biển mây trắng bồng bềnh, với tay là có thể chạm tới.
Biển mây Tà Xùa (Ảnh: sưu tầm)
Biển mây Tà Xùa cuồn cuộn, trải dài bất tận như một đại dương trắng xóa, đã trở thành biểu tượng đặc trưng, thu hút hàng ngàn du khách và nhiếp ảnh gia đến săn mây vào mỗi sáng sớm. Đỉnh gió Tà Xùa, một trong những điểm cao nhất tại đây, mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp chiêm ngưỡng toàn cảnh thiên nhiên bao la, rộng lớn.
Săn mây và thưởng thức bát mì nóng hổi trên đỉnh gió Tà Xùa (Ảnh: sưu tầm)
Một trong những điểm đến nổi tiếng khác tại Tà Xùa là “sống lưng khủng long” – dãy núi dài, hẹp và nhô cao, với hai bên là vực sâu hun hút, mang lại trải nghiệm vừa chênh vênh vừa thú vị. Sau những giờ phút khám phá, du khách có thể thưởng thức các món ăn đặc sản địa phương như thịt lợn bản nướng, gà đồi hấp, lẩu cá suối nóng hổi, kết hợp với rượu ngô men lá, sẽ làm ấm lòng những du khách phương xa.
Sống lưng khủng long ở Tà Xùa (Ảnh: sưu tầm)
2.4. Hà Giang
Hà Giang, vùng đất địa đầu Tổ quốc, nổi tiếng với vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng và nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của các dân tộc thiểu số. Mùa đông ở Hà Giang khá lạnh, đặc biệt là vào ban đêm, nhiệt độ có thể giảm xuống dưới 0°C ở những khu vực cao như Đồng Văn, Mèo Vạc. Hà Giang thường xuyên có sương mù dày đặc vào sáng sớm và đôi khi xuất hiện băng giá hoặc tuyết nhẹ. Dù thời tiết lạnh giá, nhưng chính cái rét căm căm này lại làm nổi bật lên vẻ đẹp của thiên nhiên và văn hóa vùng cao, mang lại những trải nghiệm khó quên cho du khách.
Hoa cải vàng Hà Giang (Ảnh: sưu tầm)
Hà Giang mùa đông gây ấn tượng với những đồi hoa cải vàng, hoa tam giác mạch phủ kín các bản làng, rực rỡ như bức họa đầy màu sắc. Cùng với đó, nếu may mắn, bạn có thể bắt gặp những ngày tuyết rơi hiếm hoi ở Hà Giang, đặc biệt là ở các khu vực cao như Đồng Văn, Mèo Vạc. Việc săn mây vào những buổi sáng sớm tại đèo Mã Pí Lèng, Chiêu Lầu Thi hay các điểm cao khác cũng là hoạt động thu hút rất nhiều du khách và nhiếp ảnh gia. Vào mùa đông, đặc biệt là dịp gần Tết Nguyên Đán, các dân tộc thiểu số ở Hà Giang thường tổ chức nhiều lễ hội truyền thống. Lễ hội Lồng Tồng, chợ tình Khâu Vai hay các lễ hội của người H’Mông, người Dao đều mang lại những trải nghiệm văn hóa độc đáo, khó quên.
Mùa hoa tam giác mạch đẹp mê ly ở Hà Giang (Ảnh: sưu tầm)
2.5. Mẫu Sơn, Lạng Sơn
Một trong những điểm đến độc đáo và hấp dẫn bậc nhất ở của du lịch miền Bắc mùa đông phải kể đến chính là Mẫu Sơn. Ở độ cao trên 1.500 mét so với mực nước biển, vào mùa đông, Mẫu Sơn nổi tiếng với nhiệt độ lạnh cắt da cắt thịt, có những ngày nhiệt độ xuống dưới 0°C, đủ để biến nơi đây thành thiên đường tuyết trắng vô cùng ấn tượng và hiếm thấy ở Việt Nam. Cảnh tuyết trắng phủ kín núi đồi, những cành cây đóng băng lấp lánh dưới ánh nắng yếu ớt của mùa đông đẹp không khác gì các vùng núi cao ở châu Âu.
Mẫu Sơn phủ tuyết trắng đẹp như trời Âu (Ảnh: sưu tầm)
Đặc biệt, vào những ngày đông giá buốt, Mẫu Sơn thường xuyên được bao phủ bởi những lớp mây mù dày đặc. Đứng trên đỉnh núi, bạn có thể cảm nhận được sự bao la của đất trời, với những lớp mây trắng bồng bềnh trôi ngay dưới chân, mang lại cảm giác như lạc vào miền đất thần tiên. Sinh sống trên các đỉnh núi ở Mẫu Sơn là người Dao với những ngôi nhà cổ kính, mang đậm nét văn hóa truyền thống. Bạn có thể đến thăm các bản làng, khám phá cuộc sống hàng ngày của người dân nơi đây, thưởng thức nhiều đặc sản như thịt gác bếp, lợn quay và rượu ngô Mẫu Sơn ấm nồng, mang lại cảm giác dễ chịu, xua tan cái lạnh và làm ấm lòng người lữ khách.
Săn tuyết trên đỉnh Mẫu Sơn (Ảnh: sưu tầm)
2.6. Mai Châu, Hòa Bình
Mùa đông ở Mai Châu mang đến không khí se lạnh, dễ chịu, với nhiệt độ trung bình dao động từ 10-18°C. Khí hậu tại đây không quá lạnh như các địa điểm trên, nhưng vẫn đủ để bạn cảm nhận rõ rệt cái lạnh của mùa đông miền Bắc. Những sáng sớm và chiều tối, Mai Châu thường chìm trong lớp sương mờ, không gian vừa thơ mộng vừa bình yên vô cùng.
Trải nghiệm văn hóa của người Thái trắng (Ảnh: sưu tầm)
Vào mùa đông, cảnh quan Mai Châu trở nên hài hòa và tĩnh lặng. Các bản làng của người Thái trắng như Bản Lác, Bản Pom Coọng là điểm du lịch Mai Châu mùa đông không thể bỏ qua, nơi bạn được trải nghiệm cuộc sống đơn sơ, bình dị của người dân bản địa, hòa mình vào những điệu múa, tiếng khèn và thưởng thức các món ăn đặc sản như cơm lam, thịt nướng, hay xôi nếp nương. Ngoài ra, bạn cũng có thể ngâm mình thư giãn trong suối nước nóng Kim Bôi, check-in đèo Thung Khe trắng xóa hay ghé thăm Hang Chiều với hơn 1.200 bậc đá dẫn lên, chiêm ngưỡng toàn cảnh thung lũng Mai Châu chìm trong sương mù mùa đông đầy lãng mạn.
Đèo Thung Khe hình thành do núi đá vôi sạt xuống trắng xóa một vùng (Ảnh: sưu tầm)
2.7. Bình Liêu, Quảng Ninh
Vào mùa đông, không khí Bình Liêu se lạnh và không quá khắc nghiệt, khác biệt hoàn toàn so với cái rét tê tái ở các vùng cao khác. Đặc biệt, mùa hoa sở trắng là một trong những điểm nhấn nổi bật nhất của Bình Liêu vào mùa đông. Hoa sở nở từ cuối tháng 11, đầu tháng 12 và kéo dài sang tận tháng 1, với những cánh hoa trắng tinh khôi, mỏng manh như sương mai, trải dài khắp các sườn đồi thơ mộng. Hàng năm, Bình Liêu tổ chức Lễ hội hoa sở để tôn vinh vẻ đẹp của loài hoa này, thu hút rất nhiều du khách đến tham quan và chụp ảnh.
Hoa sở Bình Liêu (Ảnh: sưu tầm)
Bình Liêu vào đông cũng là thiên đường cho những ai yêu thích hoạt động dã ngoại và săn mây. Núi Cao Ly, có đỉnh Cao Xiêm cao 1.429m so với mực nước biển, là địa điểm lý tưởng để cắm trại qua đêm, ngắm bình minh, và săn mây vào sáng sớm. Bình Liêu còn nổi tiếng với trend “phượt” cột mộc biên giới Việt -Trung nằm giữa núi rừng trùng điệp, nổi bật là các mốc 1300, 1302, 1305, và 1327, không chỉ là biểu tượng thiêng liêng đánh dấu chủ quyền quốc gia mà còn là điểm đến lý tưởng để có cho mình những tấm ảnh check-in lung linh giữa thiên nhiên bát ngát.
Check-in cột mốc biên giới ở Bình Liêu (Ảnh: PYS Travel)
3. Kinh nghiệm du lịch miền Bắc vào mùa đông
3.1. Chuẩn bị trang phục thích hợp
Mùa đông ở miền Bắc có thể rất lạnh, đặc biệt là ở các vùng núi cao như Sapa, Mẫu Sơn, hay Hà Giang. Nhiệt độ có thể xuống dưới 10°C, thậm chí có những nơi nhiệt độ có thể chạm mốc 0°C hoặc thấp hơn, kèm theo sương mù và gió rét. Vì vậy, việc lựa chọn trang phục giữ ấm là cực kỳ quan trọng. Bạn nên mang theo áo khoác dày, áo len, khăn quàng cổ, mũ len, găng tay, và tất ấm. Đừng quên một đôi giày leo núi hoặc giày chống nước để bảo vệ đôi chân khi di chuyển trong điều kiện thời tiết lạnh và ẩm ướt. Nếu bạn là một tín đồ “sống ảo”, máy ảnh là vật dùng cần thiết để lưu giữ lại những khoảnh khắc đáng nhớ.
Chuẩn bị trang phục giữ ấm khi du lịch miền Bắc mùa đông (Ảnh: sưu tầm)
3.2. Lên kế hoạch chi tiết cho hành trình
Vào mùa đông, thời tiết miền Bắc có thể thay đổi nhanh chóng, từ nắng nhẹ buổi sáng đến sương mù dày đặc hoặc mưa nhỏ vào buổi chiều tối. Do đó, bạn nên lên kế hoạch chi tiết cho hành trình của mình, bao gồm việc xác định điểm đến, thời gian di chuyển, và các hoạt động ngoài trời. Hãy dành thời gian tìm hiểu về điều kiện thời tiết tại các điểm đến để có sự chuẩn bị tốt nhất. Nếu bạn dự định leo núi hoặc chinh phục các cột mốc biên giới, nên bắt đầu hành trình sớm trong ngày để tránh sương mù và đảm bảo an toàn khi di chuyển.
Lên kế hoạch trước để có được hành trình du lịch trọn vẹn nhất (Ảnh: sưu tầm)
3.3. Lưu ý về phương tiện di chuyển
Đường sá ở các vùng núi phía Bắc có thể khá khó đi, đặc biệt là vào mùa đông khi sương mù dày đặc và đường trơn trượt. Nếu bạn tự lái xe, hãy đảm bảo xe của bạn được bảo dưỡng kỹ lưỡng, phanh và lốp xe trong tình trạng tốt nhất. Đối với những đoạn đường nguy hiểm hoặc có độ dốc cao, đặc biệt là đường đèo, nên lái xe chậm và giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện khác. Nếu bạn không quen lái xe trong điều kiện khó khăn, hãy cân nhắc sử dụng dịch vụ xe du lịch hoặc thuê tài xế địa phương, những người có kinh nghiệm và am hiểu về địa hình.
Cần lưu ý cung đường đèo nguy hiểm khi di chuyển (Ảnh: Tiên Nguyễn)
3.4. Đặt phòng khách sạn trước
Mùa đông là thời điểm lý tưởng để khám phá vẻ đẹp hoang sơ của miền Bắc, do đó, nhu cầu du lịch vào thời gian này cũng tương đối cao. Để tránh tình trạng hết phòng, đặc biệt là tại các điểm du lịch nổi tiếng như Sapa hay Mộc Châu, bạn nên đặt phòng khách sạn trước ít nhất 1-2 tuần. Hãy lựa chọn những khách sạn hoặc homestay có hệ thống sưởi ấm tốt để đảm bảo sự thoải mái trong những đêm đông lạnh giá. Ngoài ra, việc đặt trước phòng cũng giúp bạn có thêm nhiều lựa chọn và giá cả hợp lý hơn.
Homestay Mộc Châu (Ảnh: Nguyễn Thanh Quỳnh Trang)
3.5. Chuẩn bị sức khỏe và vật dụng cá nhân
Sức khỏe là yếu tố quan trọng để bạn có thể tận hưởng trọn vẹn chuyến du lịch mùa đông miền Bắc. Nếu bạn có ý định leo núi hoặc tham gia các hoạt động thể thao ngoài trời, hãy đảm bảo sức khỏe của mình đủ tốt. Mang theo thuốc cảm, thuốc hạ sốt, băng cá nhân và các loại thuốc cá nhân khác để phòng ngừa những tình huống không mong muốn. Đừng quên mang theo đồ ăn nhẹ như chocolate, lương khô để bổ sung năng lượng trong suốt hành trình.
Chuẩn bị đầy đủ thuốc thang và lương thực “cứu đói” (Ảnh: sưu tầm)
3.6. Thưởng thức ẩm thực đặc trưng mùa đông
Một trong những trải nghiệm không thể bỏ qua khi du lịch miền Bắc vào mùa đông là thưởng thức ẩm thực địa phương. Những món ăn nóng hổi như lợn cắp nách, thắng cố, cháo ấu tẩu, bánh cuốn nóng hay thịt nướng đều trở nên hấp dẫn hơn trong cái lạnh mùa đông. Bạn cũng nên thử các món đặc sản của từng vùng, chẳng hạn như lẩu cá hồi Sapa, gà đồi Hà Giang, hay cá suối nướng Mộc Châu. Những món ăn này không chỉ ngon mà còn giúp bạn giữ ấm cơ thể trong suốt chuyến đi.
Thắng cố (Ảnh: sưu tầm)
Miền Bắc Việt Nam vào mùa đông không chỉ là nơi để trải nghiệm cái lạnh khác biệt mà còn là điểm đến lý tưởng để tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên trong lành, nguyên sơ. Những cung đường uốn lượn qua các bản làng, đỉnh núi và cánh đồng mùa đông hứa hẹn sẽ mang lại cho bạn nhiều trải nghiệm đầy cảm xúc.